Son zamanlarda adını sıklıkla duymaya başladığımız bir bitki, Air plant nam-ı diğer Tillandsia. Bu bitkimizin anavatanı Orta ve Güney Amerika’nın dağlık alanları, çölleri ve ormanlarıdır. Bromeliad ailesine dahildir ve yaklaşık 730 adet türü bulunmaktadır. Toprağa ihtiyaç duymadan başka bitkilerin üzerinde hayatlarını devam ettirirler.
Hava bitkileri (Tillandsia / Air Plant) bildiğimiz diğer bitkilerden farklı bir bakım ister. İlk defa hava bitkisine sahip olanlar için bakım biraz kafa karıştırıcı olabilir, bu sebeple sizlere bir yazı hazırladık.
Öncelikle bilmeniz gerekenler;
- Bitkinizi soğuk ve don olaylarından koruyun,
- Direk güneş ışığı almamasını, fakat filtrelenmiş güçlü bir ışık almasını sağlayın,
- Bulundukları ortamın çok kuru olmamasına (mesela klimalı ortam zararlıdır) dikkat edin.
Eğer hava bitkinizi iç mekanda büyütüyorsanız ve hava çok kuruysa, bitkiyi 2 haftada 1 kere en az 2-3 saat su dolu bir kabın içinde bekletmelisiniz. Gölgeli ya da havası kuru olmayan bir evde ise, yaz günlerinde haftada 1-2 kere spreyle sulamanız yeterli. Hava bitkisinin bulunduğu ortamın havası soğudukça ve nem oranı arttıkça sulama oranı azaltılabilir. Spreyin içerisine bir miktar Bromeliad ya da Orkide besini koyarak, bitkinin besin almasını da sağlayabilirsiniz.
Cam Fanus İçerisinde Hava Bitkisi Bakımı
Son dönemde hava bitkilerinin delikli cam fanuslar içerisinde bakılması oldukça popüler hale geldi. Hava bitkilerinin bu gibi kapalı bir fanus içerisinde bakılmasında farklı detaylar var;
- Hava bitkisi için kullandığınız fanus ne kadar büyükse o kadar iyidir.
- Bitkinizi ilk aldığınızda 20-30 dakika su dolu kabın içerisinde bekletin. Renginin nasıl ve boyutunun ne kadar olduğunu bir kağıda not alın. Böylece takip etmeniz, hava bitkinizin ne kadar mutlu olduğunu ve gelişimini görmeniz daha kolay olur.
- Sudan çıkardıktan sonra hava bitkinizi fanusa tekrar yerleştirmeden önce, temiz bir bezle kurulayıp 2-3 saat dışarıda havadar bir yerde bekleterek iyice kurumasını sağlayın. Unutmayın ki merkezinde su kalırsa hava bitkinizin kök çürümesi yapma ihtimali yükselir.
- Küçük fanuslar için 4-5 günde 1 sprey, büyük fanuslar için 2-3 sprey sıkarak nemlendirin. Burada önemli olan hava bitkinizin ne zaman kuruduğunu belirleyebiliyor olmaktır. Eğer hava sirkülasyonu bitkinin bulunduğu yerde az ise, nemi daha çok tutacaktır. Fazla ya da az sulamamaya özen gösterin, bitkinizin ölmesine izin vermeyin.
- Sulamadan sonra bitkinizin nasıl gözüktüğünüzü aklınızın bir kenarına yazın. Eğer mutlu görünümünü kaybediyorsa sudan çıkarıp, zarar vermeden güzelce sallayarak suyunu akıtın ve tamamen kuruduktan sonra yerine yerleştirin.
- Fanusunuzu direk güneş ışığı alan bir pencere önüne koymayın. Unutmayın ki direk güneş ışığı fanusu fazlaca ısıtır. Direk gelmeyen güneş en iyisidir.
Hava Bitkilerinde Sulama
Hava bitkilerinizi haftada 2-3 kere nemlendirin. Sıcak havalarda bu sayıyı arttırın, daha serin ve nemli ortamlarda ise azaltın. Çok fazla kuruma durumunda ve nem kaybında hava bitkileri diğer toprağa bağlı bitkiler gibi kök sistemleriyle suyu alamazlar ya da sukulentler gibi yapraklarında depoladıkları sudan kullanamazlar. Bu sebeple sulama önemlidir.
Eğer hava bitkiniz dışarıda duruyorsa ve nemli ılıman bir iklimdeyseniz sulamanıza hiç gerek kalmayabilir. Fakat kapalı ve sıcak ortamlarda mutlaka sulamaya gerek vardır.
Sulamadan sonra dikkat edilmesi gereken unsurlar ışık ve hava sirkülasyonudur. Kurumaları için 3 saat kadar yeterli rüzgarı ve ışığı almaları gerekir. Çok rüzgar ya da pencere önü hızlı kurumalarına sebep olacağı için zararlıdır. Bitkiniz eğer çok hızlı bir şekilde kurursa ihtiyacı olan nemi alamaz.
Düzenli sulamalar arasında spreyle nemlendirme yöntemini kullanabilirsiniz fakat asla tamamen yeterli olmadığını unutmayın. Eğer deniz kabuğu içerisinde bir hava bitkisi bakıyorsanız, kabukta su kalmamasına özen gösterin. Hava bitkileri suyun içinde yaşayamaz.
Peki sulamanın yeterli olup olmadığını nasıl anlarsınız? Eğer hava bitkiniz için sulama yeterli değilse yaprakların doğal kıvrımlarında bozulmalar olur. Kıvrımların şekillerinin bozulduğunu fark ettiğinizde bitkinizin susuz kaldığını anlayabilirsiniz.
Bitkilerinizi suda bekletip çıkardıktan sonra hafifçe sallayarak suyunu akıtmasını sağlayın. Hava bitkisi merkezinde su kalırsa çürüyebilir. Bunu da kahverengiye dönen yapraklardan anlayabilirsiniz. Su olarak saf su haricinde şişe su, damacana su ya da akvaryum, göl suyu tercih edebilirsiniz.
Son öneri; sulamayı akşam yerine sabah yapmaya özen gösterin. Hava bitkileri gündüz değil gece karbondioksiti alıp oksijen verirler. Eğer bitki ıslaksa nefes alıp veremez, akşamları çabuk kuruyacağı bir ortam yoksa, sabah saatlerinde sulama yapmayı tercih edin.
Hava Sirkülasyonu
Sulama dışında hava bitkileri için bir diğer önemli unsur, adından da anlayabileceğimiz gibi havadır. Sulama sonrasında kurumak için 4 saatlik bir periyotta yeterli ışığa ve havaya ihtiyaç duyarlar. Hava bitkinizin hemen kuruması iyi değildir. 4 olmasa bile en az 2-3 saatlik bir süreçte kurumalıdırlar. Güneş altında çok sıcakta kurumaması gerekir, bu çok zararlıdır.
Sıcaklık
Hava bitkileri don olayına karşı hassastır, özellikle geceleri çok soğuktan korunmalıdır. Bir çoğunun 10-35°C arasında yaşadığı bilinir.
Besin
Hava bitkiniz için Bromeliad bitkilerine özel besinlerden ayda 2 kere kullanabilirsiniz. Bu şekilde bitkinizin çiçek açmasına ve yavru vermesine de yardımcı olmuş olursunuz. Bromeliad’ların daha büyük olduğunu düşünerek, besin üzerinde verilen ölçülerin yarısını ya da çeyreğini kullanın. Eğer Bromeliad besini bulamıyorsanız, hızlı büyüme sağlayan besinlerden de çeyrek ölçüde kullanabilirsiniz. Eğer bitkinizi sulamak için akvaryum ya da gölet suyu kullanırsanız, ek besin kullanmanıza gerek kalmaz.
Hava bitkilerinin bakımı meşakatli gözükse de bir kez keyfine vardığınızda bitkinizden vazgeçmeniz oldukça zor olacaktır. Onların isteklerini anlamak için gözlemleyin, not alın ve araştırma yapın. Hava bitkilerinin de bir çok türü, cinsi vardır ve farklı ihtiyaçları bulunur. Aklınıza takılan bir soru olursa bizimle info@terraquadesign.com adresinden iletişime geçebilirsiniz.
